Herkesin cevap aradığı soru: Evcil kedilerin sokakta dolaşmasına izin vermeli mi, vermemeli mi?
Evcil kedilere nasıl davranılması gerektiği ve neleri yapmalarına müsaade verilmesi yahut verilmemesi internet üzerinde sıklıkla tartışılan bir husus. Bilhassa kedilerin konutta mi kalmaları gerektiği, yoksa dışarıda gezmelerine müsaade vermenin daha mı uygun olduğu kedi sahipleri tarafından uzun müddettir tartışılıyor. Lakin, yakın tarihli bir çalışma, en azından Washington DC’de, dostlarınızın evden çıkmasına – muhtemelen düşünmediğiniz sebeplerden dolayı – oldukça kesin bir şekilde karşı çıkıyor.
Çalışmanın başyazarı ve Maryland Üniversitesi Çevre Bilimi ve Teknolojisi Bölümü’nde (ENST) doktora öğrencisi olan Daniel Herrera yaptığı açıklamada “D.C.’deki evcil bir kedinin, sokakta rakunlarla aynı alanda bulunma olasılığının yüzde 61 olduğunu keşfettik” dedi. Ayrıyeten “kızıl tilkilerle yüzde 61 ve Virginia opossumlarıyla yüzde 56 örtüşüyorlar” diye ekledi ve bunun kediler için büyük bir sorun olduğunu belirtti.
Rakunlar şirin olabilir fakat Herrera’nın açıkladığına nazaran tıpkı vakitte “Amerika’nın en üretken kuduz vektörü.” Ayrıyeten kızıl tilkiler ve keseli sıçanlar da kuduz yayabildiği için Herrera, “kedilerimizi dışarıda bırakarak sağlıklarını önemli ölçüde tehlikeye atıyoruz” diyor.
Daha yeterli bilinen sebeplerin ortasında ise, kedilerin yetenekli avcılar olmaları ve bazen lokal hayvan popülasyonları için yıkıcı sonuçlar doğurabilmeleri yer alıyor. Fakat bu avcılar çok yetenekli olsalar da, avlarını seçme konusunda pek titiz değiller.
Herrera, “Pek çok insan, kedilerin fareler gibi yerli olmayan popülasyonları avladığını düşünürken, aslında küçük yerli türleri avlamayı tercih ediyorlar” dedi ve devam etti: “Kediler korku nedeniyle fareleri gözden uzak tutuyorlar, ancak yerli olmayan kemirgen popülasyonunu kontrol ettiklerine dair gerçekten hiçbir kanıt yok. Asıl endişe, D.C. ekosistemine fayda sağlayan yerli popülasyonları yok etmeleri.”
Araştırmaya nazaran, kediler ekosistemde gerekli bir role yerleşen “başka bir yırtıcı” değiller. Bir habitatta bir kedi bulma mümkünlüğü, doğal yabanî hayatı öngören rastgele bir göstergeden fazla insan nüfusu yoğunluğuyla olumlu bir halde kontaklı. Öbür bir deyişle, küçük avcıların rastgele bir yerde doğal olarak yaşamaları yerine yerlerini biz belirliyoruz.
ENST’de yardımcı doçent ve Herrera’nın danışmanı Travis Gallo, “Bu habitat ilişkileri, kedilerin dağılımının doğal faktörlerden ziyade büyük ölçüde insanlar tarafından yönlendirildiğini gösteriyor” dedi ve ekledi: “İnsanlar, kedilerin arazide nerede olduklarını büyük ölçüde etkilediğinden, bu kedilerin karşılaştıkları risk derecesini ve yerel vahşi hayata verdikleri zararın miktarını da insanlar belirler.“
Herrera’ya nazaran tahlil çok kolay: Kedilerinizi içeride tutun, bilhassa de lokal yaban hayatı popülasyonlarıyla etkileşime girme ihtimalinin yüksek olduğunu unutmayın.
